Dấu hiệu và cách thức ứng phó đối với người ham mê cờ bạc
Tệ nạn cờ bạc không chỉ gây thiệt hại về kinh tế, sức khỏe mà còn là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tan vỡ hạnh phúc gia đình. Bài viết này sẽ cho những người chơi cờ bạc tự đánh giá được mức độ ham mê của mình và những phương thức thay đổi tích cực.
Nghiện cờ bạc cũng được coi là bệnh nhưng là “bệnh không rõ ràng” (hidden illness) bởi vì nó không có các dấu hiệu hay triệu chứng rõ ràng như nghiện ma túy hay nghiện rượu. Người đánh bạc thường đi đến những nơi xa để tránh việc người xung quanh phát hiện, họ vòng vo nói dối về những việc họ làm, những nơi họ đến… Họ có thể đánh bạc mọi lúc mọi nơi, cả công khai và lén lút, ở các quy mô khác nhau. Tình trạng đó lại càng trầm trọng hơn vào dịp cuối năm. Dưới đây là một số biểu hiện và cách can thiệp dành cho người nghiện đánh bạc tự đánh giá và thực hiện:
Một vài dấu hiện của nghiện đánh bạc:
- Bạn cảm thấy sự cần thiết phải giữ bí mật việc mình đánh bạc. Bạn sẽ bí mật chơi cũng như không tiết lộ về số tiền bạn bỏ ra cho việc này. Bạn sẽ có cảm giác người khác không hiểu được bạn làm gì và họ sẽ rất ngạc nhiên nếu như bạn gặp “vận đỏ”.
- Bạn gặp khó khăn trong kiểm soát việc đánh bạc của mình. Một khi đã ngồi vào sới bạc, bạn không thể rời ra khỏi nó. Bạn sẽ chơi cho đến đồng tiền cuối cùng trong túi và cố gắng cao nhất để có thể giành lại số tiền đã bị thua.
- Đánh bạc ngay cả khi bạn không có tiền. Khi bạn càng cố gắng giành lại những gì đã mất thì tình trạng càng trở nên nặng nề, tuyệt vọng hơn. Bạn sẽ đánh bạc đến đồng xu cuối cùng và dùng những khoản tiền đáng lẽ phải chi cho việc khác (như thanh toán hóa đơn, thẻ tín dụng hoặc những thứ dành cho lũ trẻ trong gia đình..). Bạn sẽ đi vay, cầm cố tài sản và thậm chí là ăn cắp để có tiền đánh bạc. Đó là một vòng luẩn quẩn. Bạn luôn tin rằng đánh bạc với số tiền lớn hơn nữa là cách duy nhất để giành lại số tiền bạn đã thua. Nhưng điều đó càng đẩy bạn vào tình trạng tồi tệ.
- Gia đình và bạn bè lo lắng về tình trạng của bạn. Cách tốt nhất là lắng nghe họ một cách chân thành và nhìn nhận một cách nghiêm túc những gì cờ bạc gây ra với cuộc sống của bạn. Điều đó không chứng tỏ bạn là người yếu đuối.
Trị liệu cho người nghiện đánh bạc
Mỗi con bạc là duy nhất và cần có cách tác động riêng cho phù hợp với từng người. Cách làm việc với người này không nhất thiết áp dụng cho người khác. Bước quan trọng nhất trong trị liệu là người nghiện đánh bạc phải nhận ra vấn đề mình đang gặp phải. Chính điều đó là động lực để bạn giải quyết vấn đề đặc biệt với những người đang trong tình trạng cay cú và muốn gỡ lại những gì đã mất.
Sự hỗ trợ từ những người xung quanh
Để có thể từ bỏ ham mê cờ bạc là điều không dễ dàng, tuy nhiên bạn không nên chán nản, bi quan bởi bạn không cô đơn trong nỗ lực của mình và những người đã từ bỏ được thói quen đánh bạc sẽ là tấm gương tốt. Để có thể thành công, bạn có thể tìm đến với những người đã từng có kinh nghiệm trong từ bỏ cờ bạc. Kinh nghiệm và những lời khuyên của họ sẽ rất hữu ích.
Liệu pháp nhận thức - hành vi
Liệu pháp này tập trung vào thay đổi hành vi đánh bạc cũng như những suy nghĩ và niềm tin sai lầm. Nó đồng thời cũng luyện tập cho con bạc cách để đối phó lại những tình huống “khát bạc”, những cảm xúc tiêu cực, giải quyết các vấn đề về tài chính và các mối quan hệ đã bị ảnh hưởng do đánh bạc.
Mục tiêu của trị liệu là để người nghiện cờ bạc có thể nghĩ về việc đánh bạc theo một cách mới. Một biến thể khác của liệu pháp nhận thức hành vi là chương trình trị liệu trong 4 bước (Four Steps Program). Đây là phương pháp đã được sử dụng để trị liệu bắt buộc cho những người nghiện đánh bạc. Mục tiêu của liệu pháp này là thay đổi niềm tin và nhận thức của con bạc trong 4 bước: dán lại nhãn (re-label), thay đổi thuộc tính (reattribute), thay đổi trọng tâm (refocus) và đánh giá lại (revalue).
Việc tìm kiếm một liệu pháp giúp đỡ không có nghĩa bạn là người yếu kém hoặc không có năng lực giải quyết vấn đề của mình mà còn cho thấy bạn đủ sáng suốt để nhận ra mình cần phải làm gì. Quá trình trị liệu sẽ cung cấp những công cụ cũng như hỗ trợ cho việc tái định hình những suy nghĩ tích cực không những hiện tại mà trong suốt cuộc đời.
Duy trì tình trạng không chơi cờ bạc
Từ bỏ đánh bạc không phải là quá khó khăn, tuy nhiên để duy trì việc này trong thời gian dài lại là một thách thức. Bạn có thể vượt qua thách thức này nếu biết đặt mình trong mối quan hệ cũng như trách nhiệm với những người xung quanh, tránh xa môi trường hấp dẫn khiến bạn đánh bạc trở lại, không nên nắm giữ các nguồn tài chính (ít nhất là trong thời gian đầu) và nên tìm đến những hoạt động bổ ích khác để thay thế cho việc tìm đến sới bạc.
Thay đổi lối sống và hướng đến những lựa chọn hữu ích hơn
Một cách để mình có thể từ bỏ đánh bạc là phân tích để nhận ra những yếu tố, hoàn cảnh nào dẫn mình đến việc chơi bạc, từ đó bạn có thể đi đến loại bỏ những yếu tố này khỏi cuộc sống và thay thế nó bằng những công việc khác tích cực hơn. Bốn yếu tố cần thiết cho việc đánh bạc của bạn là:
1. Một quyết định: Trước khi bạn tham gia đánh bạc, các quyết định liên quan đến việc này đã được đưa ra. Nếu bạn đang trong tình trạng thèm khát việc đánh bạc, hãy dừng ngay những gì bạn đang làm lại và có thể gọi cho một người bạn, nghĩ về những hậu quả của đánh bạc và nói với chính mình, tìm đến một việc khác có ích hơn và tiến hành việc đó ngay.
2. Tiền: Bạn không thể đánh bạc nếu không có tiền. Đừng mang theo thẻ tín dụng bên người, hãy nhờ người thân giữ và thanh toán hộ, nếu giữ tiền bạn hãy giữ một số lượng rất hạn chế.
3. Thời gian: Bạn không thể đánh bạc nếu không có thời gian. Hãy lên kế hoạch cho những hoạt động vui chơi giải trí cùng gia đình, bạn bè…
4. Một trò chơi: Bạn sẽ đánh bạc trở lại ngay nếu có một trò chơi hay hoạt động có thể đặt cược được. Không nên đặt mình trong môi trường và địa điểm “hấp dẫn” cho việc này. Bạn cũng có thể nói với người chủ các sòng bạc về những rắc rối của mình và yêu cầu họ hạn chế việc tham gia đánh bạc của bạn.
Việc từ bỏ cờ bạc một cách lâu dài phụ thuộc rất nhiều vào lý do khiến bạn đánh bạc. Kể cả khi bạn đã từ bỏ việc đánh bạc thì những lý do khiến bạn đánh bạc như trầm cảm, cô đơn chán nản… vẫn còn đó. Vì thế, để không đánh bạc bạn cần giải quyết cả những lý do trên. Dưới đây là một số hành vi thay thế cho việc đánh bạc bạn có thể tham khảo:
Lý do thúc đẩy việc đánh bạc
Để có cảm giác phấn khích, mạo hiểm
Để tạo sự tự tin, hoạt bát trước đám đông
Để quên đi cảm giác khó chịu
Sự chán nản, cô đơn
Để thư giãn sau một ngày mệt mỏi
Để giải quyết vấn đề tiền bạc
Một vài hành vi thay thế
Bạn có thể tìm đến các môn thể thao mạnh như leo núi, đua ngựa..
Bạn có thể tham gia nhóm xã hội, lớp tập huấn kỹ năng nói trước đám đông
Bạn có thể tham gia trị liệu, thư giãn…
Tìm đến các sở thích của bạn như âm nhạc, thể thao, đọc sách, từ đó sẽ có những người bạn cùng sở thích
Tập thể dục hàng ngày sẽ giúp bạn bớt căng thẳng, ngồi thiền, hít thở sâu… đều rất hữu ích
Bạn có thể tìm đến một cố vấn về tín dụng để được trợ giúp.
Đối phó với tình trạng thèm đánh bạc
Khi bạn đang cố gắng đề từ bỏ việc đánh bạc thì việc có những thèm muốn được đánh bạc là điều hoàn toàn bình thường. Hãy nhớ rằng khi bạn đang cố gắng để hướng tới những lựa chọn lành mạnh và có sự hỗ trợ cần thiết thì sẽ tốt hơn rất nhiều. Một vài chiến lược sau đây có thể giúp bạn.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ: bạn có thể gọi điện cho các thành viên trong gia đình, rủ bạn bè đi uống cà phê…
- Làm một việc nào đấy: bạn có thể làm cho mình phân tâm đi với các công việc như xem phim, dọn dẹp nhà của, tập thể dục…
- Hoãn binh: bạn có thể tự nói với mình hãy chờ đợi 5 phút, 10 phút hoặc 1 giờ theo khả năng của bạn. Cách làm này sẽ khiến cơn “khát bạc” của bạn đi qua hoặc yếu đi và bạn có thể chiến thắng nó.
- Tạo ra tình huống thực tế: Hãy hình dung những gì sẽ xảy ra nếu bạn đáp ứng cơn thèm đánh bạc lúc này. Hãy nghĩ về tình huống bạn lại thua trắng tay một lần nữa và bản thân cũng như gia đình bạn sẽ thất vọng đến mức nào.
Vượt qua tình trạng nghiện cờ bạc là điều khó khăn. Tuy nhiên, bạn không nên lấy đó làm lý do để bỏ cuộc. Nó sẽ dẫn bạn đến tình trạng càng ngày càng tồi tệ hơn. Điều quan trọng là biết rút ra bài học từ những sai lầm và tiếp tục bước đi.
